Ktoś o nich napisał, iż z powodu nakrycia głowy mogłyby zagrać w Gwiezdnych wojnach. Wyglądają bowiem „kosmicznie”. Chodzi oczywiście o brygidki, które na czarnym welonie noszą charakterystyczny „czepek” z białych pasków z pięcioma czerwonymi kropkami symbolizującymi rany Chrystusa. Dziś, 23 lipca, wspominamy ich założycielkę, św. Brygidę Szwedzką. Była królową, wdową i zakonnicą. W wieku 15 lat wydano ją za mąż za 18-letniego księcia Ulfa Gudmarssona. Urodziła mu ośmioro dzieci: czterech synów i cztery córki, w tym późniejszą świętą, Katarzynę (1331-1381) zwaną „Szwedzką”. Kiedy odchowali dzieci, Brigida i Ulf wybrali się razem na Camino de Santiago. Dotarcie z domu do sanktuarium św. Jakuba w Compostela zajęło im dwa lata. Niestety, podczas drogi powrotnej Ulf rozchorował się i po dotarciu do Szwecji zmarł. Przeżyli razem dwadzieścia osiem lat.
Co zaś do Brygidy, po śmierci męża w 1344 roku postanowiła oddać się wyłącznie służbie Bożej i pełnieniu dobrych uczynków. Za poparciem króla i za zezwoleniem Stolicy Świętej, założyła nową rodzinę zakonną pod nazwą Najświętszego Zbawiciela, zwaną po prostu „brygidkami”. Zmarła w Rzymie 23 lipca 1373 roku. W Wiecznym Mieście, przy Piazza Farnese, spędziła ostatnie 19 lat swego życia. Jej ciało poprzez Korsykę, Morawy i Polskę sprowadzono do Szwecji, gdzie złożono w klasztorze w Vadsena, który sama założyła. Jan Paweł II 1 października 1999 roku ogłosił Brygidę współpatronką Europy, razem ze św. Katarzyną ze Sieny i św. Teresą Benedyktą od Krzyża (Edytą Stein).
Ciekawa rzecz. Pierwszy klasztor założony przez Brygidę był tzw. „klasztorem podwójnym”. W średniowieczu zjawisko dość częste, choć współcześnie rzadko się o nim mówi. W jednym skrzydle mieszkały mniszki, w drugim – mnisi. Spotykali się jedynie w kaplicy na liturgii, a komunikacja między wspólnotami odbywała się za pomocą obrotowej półki, tzw. bębna. Do żeńskiej części budynku miał wstęp tylko ten z mnichów, który sprawował obowiązki spowiednika sióstr. Podział prac był z grubsza taki, jak w ówczesnej rodzinie: panie prały, gotowały i szyły, panowie zajmowali się cięższymi pracami i odprawianiem mszy. Przełożoną całości była zawsze kobieta (!). Głównie dlatego, że mnisi w klasztorach św. Brygidy byli po to, by zapewnić siostrom duchową opiekę, więc nawet jako duchowni pełnili funkcję służebną. Co prawda opatka klasztoru nie mogła ingerować w kwestie dotyczące duszpasterstwa, jednak mając w ręku wszystkie decyzje administracyjne, łatwo mogła skłonić panów do posłuchu. Zakon przetrwał w tej formie do reformacji, a w niektórych krajach, w tym w Polsce, do połowy XVI wieku. Później przekształcił się wyłącznie w zgromadzenie żeńskie.
Warto też wiedzieć, iż kult św. Brygidy był niegdyś w Polsce bardzo żywy. I tak, król Władysław Jagiełło ku jej czci ufundował w Lublinie kościół oraz klasztor brygidek. Było to wotum dziękczynne za zwycięstwo pod Grunwaldem. Brygida napominała bowiem krzyżaków i zapowiedziała zniszczenie zakonu krzyżackiego, jako karę za sprzeniewierzenie się ideałom głoszenia Ewangelii.
Stanisław STAWICKI
Włocławek – Warszawa, 23 lipca 2020 roku
Ks. Stanisław Stawicki. Pallotyn. Urodził się w 1956 roku w Kowalu. Wyższe Seminarium Duchowne w Ołtarzewie ukończył w 1982 i w tym samym roku przyjął święcenia kapłańskie. Przez wiele lat pracował na misjach w Rwandzie i Kamerunie (1983-1999), gdzie pełnił stanowisko mistrza nowicjatu (1990-1999). W roku 2003 na Wydziale Teologicznym jezuickiego Centre Sèvres w Paryżu obronił swoją pracę doktorską Współdziałanie. Pasja życia. Życie i działalność Wincentego Pallottiego (1795-1850), założyciela Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego. Przez trzy lata (do października 2011 roku) prowadził Międzynarodowe Centrum Formacji Pallotyńskiej „Cenacolo” przy Via Ferrari w Rzymie. W kwietniu 2012 roku został dyrektorem Pallotyńskiego Centrum Formacyjnego „Genezaret” w Gomie (Demokratyczna Republika Konga). W latach 2014-2017 był sekretarzem Zarządu Prowincji Chrystusa Króla w Warszawie. Od 2017 roku jest kustoszem kościoła Santissimo Salvatore in Onda w Rzymie.
Recogito, rok XXI, lipiec 2020
