W Muzeum Luwru w Paryżu została otwarta wystawa Rhodes, une île grecque aux portes de l’Orient [Rodos – grecka wyspa u bram Orientu]. Rodos jest największą grecką wyspą w archipelagu Dodekanez, położoną w południowo-wschodniej części Morza Egejskiego, pomiędzy wybrzeżem Turcji a Cyprem. Wyspa słynąca wspomnieniem legendarnego Kolosa z III wieku p.n.e., jednego z siedmiu cudów świata antycznego, i obecnością zakonu joannitów w epoce średniowiecznych wypraw krzyżowych, od starożytności była ważnym pomostem kontaktów i handlu pomiędzy cywilizacją egejską i kulturami Bliskiego Wschodu (Syria, Egipt, Fenicja, Palestyna, Urartu i Persja).
Wystawa w Luwrze, po raz pierwszy poświęcona Rodos, ukazała bogatą panoramę związków kulturowych tej wyspy ze sztuką Orientu w końcu epoki brązu i czasów archaicznych, na przestrzeni lat 3200-480 p.n.e. Ważny element ekspozycji to początki odkryć archeologicznych, od połowy XIX wieku począwszy, z udziałem ekip archeologów francuskich i angielskich (1863-1864; 1867-1868), duńskich w Lindos (1902-1914), włoskich na terenie Ialysos (1912-1945) oraz greckich na Rodos, zapoczątkowanych w 1947 roku. Szczególną uwagę poświęcono „odkryciu ruin Kamiros w 1859 roku” przez Augusta Saltzmanna i brytyjskiego wicekonsula Rodos Alfreda Billiotti. Te pionierskie wykopaliska francusko-angielskie ukazały w pełni proces orientalizacji tamtejszej kultury oraz bezpośrednie związki ze sztuką fenicką i egipską. Odkrycia Saltzmanna w Kamiros to najcenniejsze eksponaty na paryskiej wystawie, z najbogatszych dziś zbiorów Muzeum Luwru i British Museum w Londynie, między innymi cennej ceramiki mykeńskiej, poprzedzającej wykopaliska Heinricha Schliemanna w Mykenach, wspanialej złotej biżuterii i pięknych amfor z alabastru i plakietek z elektronu z wyobrażeniem bogini Asztarte z VII wieku p.n.e.
Pośród cennych obiektów nie zabrakło poloników, między innymi pięknej aplikacji na biżuterię w formie gryfona i rozet z VII wieku p.n.e., odkrytej w Kamiros, będącej darem hrabiego Tyszkiewicza dla paryskiego Luwru.
Dariusz DŁUGOSZ
Dariusz Długosz. Urodził się 1962 roku w Szczecinie. Absolwent Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i Ecole du Louvre w Paryżu. Specjalizuje się w archeologii i filologii biblijnej. Współpracuje z polskimi i zagranicznymi pismami poświęconymi Biblii, między innymi „The Qumran Chronicle”, „The Biblical Archaeology Review”, „Przegląd Orientalistyczny”, „Ruch Biblijny i Liturgiczny”.
Recogito, nr 77 (wrzesień-grudzień 2014)
